270 นาที พลิกวิกฤต อัมพาต
โรคหลอดเลือดสมองตีบ เป็นโรคที่เกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดแดงในสมองอย่างเฉียบพลัน เป็นสาเหตุให้เกิดภาวะอัมพฤกษ์ อัมพาต หรือเสียชีวิตได้ในเวลาอันรวดเร็ว จากสถิติที่ผ่านมา โรคหลอดเลือดสมองเป็นสาเหตุการเสียชีวิตในประชากรไทย ประมาณ 30,000 รายต่อปี หรือคิดโดยคร่าวๆ จะมีผู้ป่วยรายใหม่เกิดขึ้น ในทุกๆ 4นาที และ ทุกๆ 10 นาที จะมีผู้ป่วยเสียชีวิตจากโรคนี้ โดยในประชากรไทย มีอัตราการเสียชีวิตเป็นอันดับ 2 และ 3 ในผู้ชาย และผู้หญิง ตามลำดับ
ในปัจจุบันมีการรักษาโรคหลอดเลือดสมองตีบอย่างเฉียบพลัน ด้วยการให้ยาละลายลิ่มเลือด (Thrombolytic Drug) ซึ่งสามารถทำให้ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นหลังได้รับยา 24 ชั่วโมง และมีอาการเกือบเป็นปกติ 31 – 50 % โดยประเมินผลการรักษาที่ 3 เดือน เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้รับยาซึ่งจะมีอาการดีขึ้นเพียง 20 – 30 % เท่านั้น ผู้ป่วยที่ควรได้รับยาละลายลิ่มเลือด คือ ผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคหลอดเลือดสมองตีบอย่างเฉียบพลัน และมาโรงพยาบาลด้วยความรวดเร็ว ภายในเวลา 4.5 ชั่วโมง หรือ 270 นาที ซึ่งเป็นเวลาที่สำคัญที่สมองสามารถทนต่อการขาดเลือดได้ เมื่อได้รับการแก้ไขภาวะอุดตันของหลอดเลือดแดง ส่งผลให้มีเลือดไปเลี้ยงเนื้อสมองส่วนนั้นกลับคืนมา จะสามารถฟื้นคืนหน้าที่การทำงานของสมองเพื่อลดภาวะความพิการได้นั่นเอง ดังนั้น ผู้ป่วยที่มีอาการดังต่อไปนี้ กล่าวคือ ปากเบี้ยว, ลิ้นแข็ง, พูดไม่ชัด, แขนขาอ่อนแรง หรือชาครึ่งซีก, มองเห็นภาพซ้อน หรือเดินเซ ควรรีบมาพบแพทย์ด้วยความรวดเร็ว ภายในเวลา 270 นาที ดังกล่าวข้างต้น ซึ่งถ้าไม่มีข้อห้ามของการรับยา เช่น มีเกล็ดเลือดต่ำ, การแข็งตัวของเลือดผิดปกติจากยาที่ทานประจำอยู่ หรือมีประวัติเคยมีเลือดออกในสมอง หรือเลือดออกภายในทางเดินอาหาร ในช่วง 3 สัปดาห์ที่ผ่านมาฯลฯ
แพทย์จะรีบทำการรักษาผู้ป่วย โดยให้ได้รับยาละลายลิ่มเลือดเพื่อช่วยให้ผู้ป่วยลดความพิการจากโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือด ซึ่งในโรงพยาบาล ที่มีการให้บริการ Stroke Fast Track คือ ช่องทางลัดทำให้ผู้ป่วยลดระยะเวลาของการได้รับยาละลายลิ่มเลือด เพื่อให้ได้ประโยชน์สูงสุดจากยานี้และลดโอกาสการเกิดอาการข้างเคียงของยา คือ ภาวะเลือดออกภายในสมองหลังได้รับยาให้อยู่ในเกณฑ์ไม่เกิน 6.4 %
“ดังนั้น ทุกคนควรต้องทราบอาการของโรคหลอดเลือดสมองตีบ เพื่อจะได้ช่วยเหลือตัวเอง และ คนใกล้ชิดให้ได้รับการรักษาในโรงพยาบาลซึ่งมีการให้บริการด้วยช่องทางลัด สำหรับผู้ป่วยหลอดเลือดสมองตีบ ( Stroke Fast Track ) โดยรวมจะย่นระยะเวลาในการวินิจฉัยโรค ทำให้เกิดความ รวดเร็ว แม่นยำ จนทำให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาได้อย่างทันท่วงที ภายในเวลา 270 นาที เพื่อให้ผู้ป่วยรอดพ้นจากความพิการและกลับมาดำรงชีวิตได้เหมือนหรือใกล้เคียงภาวะปกติมากที่สุด”
สนับสนุนข้อมูลโดย
นพ.ยศดนัย โรจน์ธรรมรัตน์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางเรื่องโรคหลอดเลือดสมอง
โรงพยาบาลบางปะกอก 9 อินเตอร์เนชั่นแนล โทรศัพท์ 1745